Couperus Louis - Langs lijnen van geleidelijkheid - 2691 B
Couperus Louis - Langs lijnen van geleidelijkheid - 2691 B
R Gebruikssporen op de kaft, naam op eerste schutblad, leesvouw op de rug
Paperback
'Langs lijnen van geleidelijkheid' is voor het eerst gepubliceerd in 'De Gids' in 1900. De roman, Couperus noemt het een zedenschets, gaat over een jonge, gescheiden vrouw die naar Italië is gereisd. Ze schrijft daar een feministisch pamflet tegen het huwelijk. Terwijl ze in Rome verblijft, ontmoet ze een Nederlandse kunstenaar; er ontvouwt zich een liefdesrelatie tussen de twee en ze gaan samenwonen. Na diverse verwikkelingen echter komt ze haar ex-man tegen...
Bij verschijning van het boek vond men het shocking dat de hoofdrolspeelster van Couperus nogal wat seksuele verlangens had meegekregen en omdat het gaat over een gescheiden vrouw die een buitenechtelijke relatie aangaat.
Louis Couperus (1863-1923) wordt door velen beschouwd als een van de belangrijkste schrijvers uit de Nederlandse literatuur. Hij is auteur van een enorm oeuvre van o.a. psychologische romans, historische romans, reisimpressies, etc.
Couperus startte de werkzaamheden aan Langs lijnen van geleidelijkheid in 1899. In een brief van 9 september 1899 deelde hij zijn uitgever Veen mee:
‘[...] ik ben tegenwoordig druk aan het schrijven van een grooten “roman de moeurs”, spelende in Italië, de hoofdpersonen Hollanders. Het werk vordert goed, en zal een omvang hebben als “Metamorfoze”. Ik vermoed, dat het begin Nieuwe Jaar klaar zal zijn, en wilde het eerst in de Gids plaatsen. De titel is nog niet bepaald.’
De roman die Couperus in deze brief aankondigde, zou uiteindelijk Langs lijnen van geleidelijkheid gaan heten, maar niet dan nadat de schrijver onder meer Een Pension-Anecdote, Cornelie de Retz, Een vrije vrouw, De Arabesken, Het Geleidelijke Leven en De Geleidelijke Lijn had overwogen. Het werk was veel sneller af dan de schrijver had voorzien, want al op 16 oktober 1899 liet hij Veen weten: ‘Mijn roman: Langs Lijnen van Geleidelijkheid is af [...].’
Het werk werd inderdaad, zoals veel ander werk van Couperus, eerst in De gids opgenomen, en wel in drie achtereenvolgende afleveringen vanaf mei 1900. In boekvorm verscheen Langs lijnen enkele maanden later, in september 1900, in een band die ontworpen is door J.G. van Caspel. De eerste en enige druk die tijdens Couperus' leven verschenen is, telt 456 pagina's. De oplage bedroeg 3000 exemplaren, waarvan Veen er 1500 liet innaaien en 1250 binden. De eerste druk is ook verschenen in de reeks Werken van Louis Couperus (1903).
Het eerste deel telt 29 hoofdstukken (240 pagina's), het tweede 22 (216 pagina's). Dat het boek in twee delen gesplitst is, na hoofdstuk xxix, heeft geen andere oorzaak dan de wens van de uitgever de ingenaaide exemplaren in twee aparte delen uit te geven. Dat is overigens gebeurd met toestemming van Couperus.